lies zondag schreef op dinsdag 14 februari 2006, 21:09:
> toch blijft er ergens bij mij iets onduidelijk: hoe kan het dan
> dat maratonlopers uit b.v. afrikaanse landen als kenia of
> ethiopie wel op blote voeten maratons uit kunnen lopen? hebben
> hun voeten zich dan niet, na min of meer langdurige
> voorbereiding , optimaal aangepast aan deze ongewone
> prestaties? en zou dat dan met een paardenvoet niet mogelijk
> zijn? (vergeef mij de antropomorfische vergelijking)
Om sijtage goed te berijpen moet je even een helder onderscheid maken tussen wrijving en slip. Als er geen slip is, is er 100% grip en de wrijving optimaal. Als er geen slip is, is er geen afschuiving en dus geen slijtage. Nu is er altijd énige afschuiving.
Wrijving kent twee aspecten: de wrijvingscoëfficient van het materiaal en de oneffenheid.
Zo heeft ijs een zeer lage wrijvingscoëfficient doch als het oppervlak bestaat uit opgevroren richels dan kun je er toch makkelijk overheen rennen als je schoeisel hebt dat zich over het ruwe oppervlak vervormt en zo 'vastgrijpt'.
Wat er nog meer bij komt kijken is de energie die nodig is om het loopoppervlak af te slijten; de energie die het vraagt om stukjes uit het oppervlak los te rukken. Vreemd genoeg is het in de regel makkelijker om niet-flexibel materiaal af te slijten. Dat is wel verklaarbaar doch valt ver buiten dit topic.
De menselijke voet is niet hard en vervomt over oneffenheden, hoe klein ook. Zolang de loper voldoende looptechniek heeft om zonder slip te rennen is er geen oppervlakslijtage door afschuiving. Dit laatste is de crux.
Dravers gaan dermate hard in voor paarden eígenlijk middengang dat er veel afschuiving = slijtage is.
Een rijpaard dat heeft geleerd om de looptechniek, het zwaartepunt, aan te passen aan het ruitergewicht zal ook mega-afstanden zonder overmatige slijtage over bijna elke ondergrond kunnen afleggen.
Het is niet zo gek dat paarden die dit niet geleerd hebben juist voor het meeste slijten: dat is een superheldere vingerwijzing.
Er is wel een beperkende factor: de snelheid in combinatie met ondergrond. Zodra er afschuiving plaatsvindt is er slijtage.
Op stevig maar niet betonhard zand bv zal er altijd enige slip zijn, al is het maar zand dat langs de hoefrand opzij/omhoog perst: dat geeft slijtage.
Bij de menselijke voet geeft dit veel minder slijtage omdat de mens én minder druk onder de voet heeft én de omtrek vervormbaar is dus er minder afschuiving = minder slijtage is.
Een interessant onderwerp dit, want het ook dit punt is een heldere aanwijzing dat mensen in pricipe bétere lange afstandslopers zijn dan paarden
Terug naar het paard: een goed beleerd en niet overmatig met gewicht belast paard zal in een rustige, nét meer dan eigen-evenwicht verzamelde, draf zéér lang zonder overmatige slijtage kunnen gaan.
HC
Warboel
