Volgens vrijwel alle veeartsen en literatuur ontstaat Kreupelheid bij het paard in het grootste deel van de gevallen door overbelasting van spieren, pezen en gewrichten.
Rechtrichten voorkomt overbelasting doordat de benen van het paard gelijkmatig belast worden. Helaas hebben weinig mensen geleerd hun paard recht te richten. Een instructeur die de volledige Deurne opleiding afgerond heeft, vertelde mij het rechtrichten pas na de Deurne opleiding geleerd te hebben. De meeste ruiters weten niet wat een rechtgericht paard is en ook niet hoe belangrijk het is om overbelasting te voorkomen.
Een paard met "mooie" rontgenfoto's krijgt soms de diagnose "klinische"
hko.htm">hoefkatrolontsteking, terwijl een andere dierenarts over hetzelfde paard zegt dat het vanwege de mooie foto's waarschijnlijk wel uit de rug komt........
Ik denk dat de meeste kreupelheden uit de rug voortkomen. Alleen een rechtgericht paard kan zijn buikspieren aanspannen en zijn rug loslaten. Deze buikspieren zorgen ervoor dat het gewicht van de ruiter beter gedragen kan worden en de rug bewegelijk blijft. Ook kan door het aanspannen van de buikspieren de achterhand beter ondergebracht worden.
Alleen een rechtgericht paard kan dit en alleen een rechtgericht paard laat zich correct verzamelen (Reiner Klimke).
Als je paard niet recht is, kun je niet correct verzamelen en leiden "verzamelde" oefeningen in dat geval niet tot het optimaal onderbrengen van de achterhand, maar tot het steeds verder naar buiten brengen van het zwakke achterbeen. Je krijgt dan een volledig scheef ontwikkeld paard.
Het lijkt mij ook logisch dat een te lage hand ervoor zorgt dat het paard zijn rug niet kan ontspannen. Een correcte lijn van de onderarmen naar de mond is helaas tegenwoordig meer uitzondering dan regel. Het voortdurend tegenhouden heeft dus niet zonder meer tot gevolg dat de achterhand zal onder treden. Het geforceerd tegen houden "in de krul (d)rukken" zal ervoor zorgen dat het paard problemen krijgt omdat het niet rechtgericht/in balans kan lopen. Voor het loslaten van de rug moet het paard eerst rechtgericht worden.
Wanneer een paard correct gereden/gegymnastiseerd wordt is het maken van vele bochten geen probleem. Sturen is nodig voor het buigen van de rug en je kunt met het paard bewust naar links en rechts in te stellen voorkomen dat het paard steun vindt op de teugels. Het paard moet rechtgericht/in balans op zijn eigen benen lopen.
Het urenlang rechtuit rijden in een buitenrit kan erger voor de rug van het paard zijn dan je misschien zou denken. Lange stukken rechtuit rijden is niet hetzelfde als rechtrichten. Wel is het zo dat je tijdens een buitenrit je paard in principe goed zou kunnen rechtrichten omdat ze vaak meer drang naar voren hebben. Drang naar voren is noodzakelijk om je paard recht te kunnen richten.
Het paard wordt rechter/rechtgericht door het te buigen. Een rechtgericht paard is een paard dat zich naar beide richtingen (links en rechts) even gemakkelijk laat buigen. De theorie is heel simpel. In de praktijk blijkt echter dat juist bij buigingsoefeningen ruiters de neiging hebben om assymmetrisch in het zadel te gaan zitten. Kijk maar eens naar mensen die voorbij rijden op hun paard (vooral in de bochten). Kijk naar de lengte van de beugels, kijk hoe (scheef) het zadel op de rug van het paard ligt. Wanneer de ruiter scheef zit, kan het paard zijn balans niet vinden en wordt het rechtrichten onmogelijk.
De redenering van Frans dat een paard met 1 hoefijzer kreupel is vind ik nogal raar! Is de rijbaan dan tot op de centimeter nauwkeurig vlak? Rijden in een heuvelachtig gebied dierenbeulerij? Wanneer je goed kijkt naar hoe een paard beweegt, zie je dat een paard geen problemen heeft met een ongelijke bodem toch? Het gewicht van de benen wijkt inderdaad af met een egg-bar, hoof-pad en siliconen. Dat steunt de mening dat het scheefzitten van de ruiter een veel grotere invloed heeft (en het rechtrichten veel belangrijker is) dan men doorgaans denkt! Immers een ruiter weegt toch iets meer dan een hoefijzer. Bij het scheefzitten van de ruiter is de gewichtsverdeling op de benen niet correct en is het paard (door het niet rechtgericht zijn) niet goed in staat de ruiter te dragen zonder nadelige gevolgen.
Kijk ook eens op de site van dierenkliniek Bodegraven bij het rugonderzoek (foto paard op de harde volte!). Prachtig is hier te zien hoe scheef (niet rechtgericht) het paard loopt. Het is niet moeilijk te raden welk been hier het meest belast wordt. Jammer dat de veeartsen van genoemde dierenkliniek niet wat kritischer naar de foto hebben gekeken. Het paard valt hier enorm op de schouder. Een paard wat niet buigt valt! Wanneer een paard los loopt en in de bocht teveel op de schouder valt zie je vaak zien dat een paard zijn hoofd/hals naar buiten gooit om zijn balans te bewaren (contrastelling).
Wanneer een paard niet correct buigt (dus valt) zal een ruiter (onbewust) zijn gewicht naar buiten brengen. Wanneer je leert voelen dat je paard "valt" kun je met behulp van contrastelling je gewicht makkelijker op de binnenbeugel brengen. Wanneer je paard niet correct kan buigen, kun je er in ieder geval voor zorgen dat hij niet valt. Het vallen op de schouder zorgt uiteraard voor overbelasting. Een linksgebogen paard valt meer op zijn rechterschouder en een rechtsgebogen paard meer op de linkerschouder. Het kan toch haast geen toeval meer zijn dat de tientallen linksgebogen paarden die ik heb gezien zonder uitzondering rechtsvoor kreupel waren en de rechtsgebogen paarden linksvoor kreupel?
Door ontspanning in de rug (rechtgericht/correcte buiging) is het paard pas in staat een optimale balans te vinden waarbij het gewicht evenredig over zijn 4 benen wordt verdeeld. En bij het aanspannen van de buikspieren kan het paard zijn rug pas ontspannen en de achterhand optimaal onderbrengen. Bij een correct gebruik van zijn rug wordt de overbelasting voorkomen en verholpen.
Het niet rechtgerichte paard zal op de lange of korte termijn problemen krijgen & geven:
HKO, Artrose, Spat, Kissing spines, gedragsproblemen zoals steigeren, bokken, op hol slaan, in paniek raken, staken etc.
Voor alle duidelijkheid: Ik vind een veearts niet onbelangrijk en ook de hoefsmid/het correct bekappen niet. Bedenk echter dat de fout (oftewel de oorzaak van het probleem) meestal in het zadel zit! Geeft een foto van de ruiter op zijn paard misschien veel duidelijkere informatie dan de rontgenfoto's?
Bij mijn paard zou volgens Frans alleen het kreupel lopen verholpen zijn, maar de
HKO niet opgelost? Dit begrijp ik niet helemaal. Mijn altijd al redelijk goed gehumeurde paard is door de trainingsmethode gebaseerd op het rechtrichten niet alleen zuiver gaan lopen, maar ook veel beter/mooier/meer ontspannen gaan lopen dan ooit (het lijkt nu meer op swingen zonder dwingen). Daarnaast is hij (nog) beter gehumeurd, vriendelijker, vrolijker en enthousiaster. Wanneer er nog sprake zou zijn van een pijnlijke kwestie lijkt mij dit een nogal onlogisch gevolgd. Of zijn dit ook aangeleerde kunstjes?
Verder vind ik het interessant om te horen wat volgens Frans het verschil is tussen echte
HKO en de
HKO van mijn paard?
Ik hoop dat de discussie zal leiden tot meer inzicht bij een ieder en een beter welzijn van onze paarden! Met respectvol van mening verschillen moet dat toch lukken?
janna schreef op woensdag, 10 augustus 2005, 15:20:
Warboel
