Nils Vellinga schreef op zondag 30 augustus 2009, 23:31:
> Frans Veldman schreef op zondag 30 augustus 2009, 13:38:
>> Ik kan het weerwoord nu al raden: maar om de gevleugelde
>> woorden van HC nog maar eens te citeren: als je vissen wilt
>> houden moet je een aquarium hebben.
>>
>> Frans
>>
>
> Ik had iets willen schrijven over goudvissen en Piranjas
> Nils en Olly
Pirañas zijn domme watjes vergeleken bij een ervaren haremhengst van haremhensgtmateriaal; dat is potentieel een pitbull van 500 kilo.
Bij in onze harem hebben we regelmatig grensconflicten. Elke voorjaar komen in de omgeving losgebroken hengsten hier kijken of ze een merrie kunnen bietsen. Meestal niet alleen, maar met twee of drie hengsten tegelijk.
De merries zijn daar niet van gediend doch dat is waarschijnlijk alleen omdat ze niet van verstoring gediend zijn.
Twee van de vijf zouden zich denk ik wel door een andere hengst laten dekken.
Dat komt overeeen met de waarnemingen in de vrije wildbaan. Ook daar blijkt een vijfde tot en derde van de veulens niet van de haremhengst terwijl de betreffende merries wel in de groep blijven.
De grensconflicten zijn geen spel noch stoeien. Wat er dan gebeurt is harig. Mijn ervaren straatvechter gaat er zó hard in dat dít eigenlijk al gelijk de doorslaggevende factor is; de buurters zijn eenvoudigweg niet bereid om tot op het bot te gaan.
Het verschil is dat de haremhengst alles te verliezen heeft en zij ook verderop kunnen gaan.
Een complicerende factor bij waarnemingen bij paardhouden is dat de mens niet selecteert op de criteria voor haremhengst bij het wel/niet castreren. Sterker nog, de moeilijkste hengsten zijn de eerste kandidaten voor castratie terwijl dát nu waarschijnlijk ook de kandidaten voor haremhensgt zijn.
Dan krijg je als resultaat waarnemingen van interactie tussen een gecastreerde haremhengsten met lampekatoen hele hengsten.
Er zijn maar weinig met harem levende hengsten en helemaal weinig haremhengsten van haremhengstmateriaal. Dat maakt dat veel waarnemingen in de wei zijn zoals ze zijn onder de belangrijke selectieve invloed van de mens; het op zich al onnatuurlijke ruinen van doorgaans de meest waarschijnlijke haremhengsten.
Ook merries raakt dit: gecastreerd haremhengstmateriaal is meer macho dan een ongekastreerde watcho, maar het verschil in hormonen is er omgekeerd.
De complexe relatiestructuur in de groep wordt in belangrijke mate bepaald door wie gunsten van wie krijgt.
Door de gevechten; de stabiliteit die hij biedt, heeft onze hengst een positie als een halfgod. De gunsten die hij merries verleent beïnvloeden de relaties tussen de merries onderling.
Ook dit wordt bij rijpaarden vertroebeld door de mens. Wanneer de mens een betekenisvolle realtie heeft met de paarden is ook diens gunstenverlenen een factor die de relatiestructuur beïnvloed.
Dit jaar zijn we intensiever begonnen met het onder het zadel beleren van de jonste merrie en de blijkbaar hoog gewaardeerde aandacht die zij daardoor krijgt geeft haar positie duidelijk een ander perspectief.
Wij hebben hier om twee redenen een muildier mollie in de groep; ter geestelijke stimulering van de paarden en als exotische vriendin van de hengst. Dat heeft wéér andere invloeden op de relatiestructuur en geeft ook een vingerwijzing naar het effect van geestelijk niet stimulerende leefomstandigheden op het relatienetwerk. Beiden menseninvloeden.
Tot slot is dit mensrelatie-aspect ook op de haremhengst van invloed. Door conflictervaringen onderweg ben ik voor mijn straatvechter een gewaardeerde gevechtspartner. Als er hengsten komen buurten bij ons, komt hij me altijd hálen. Zodra ik bij ´het front´ verschijn past hij zijn strategie aan.
Zijn succeservaring met in zijn perceptie mijn hulp geeft mij een absurde positie bij hem en dát geeft me weer een voetstuk bij de meiden.
Kortom:
In een groep paarden zijn de relaties een niet hierarchisch netwerk.
Bij het houden van paarden in een mensenomgeving veranderen sleutelfactoren bij het vormen van dat netwerk door menselijke invloed.
Wees daarom terughoudend met iets meer maken van een waarneming bij een groep in de wei dan alleen een waaneming bij die groep in die weide.
hc
Warboel
