Piet schreef op vrijdag, 30 juli 2004, 14:57:
> allereerst heb ik de voetbal even in de wilgen
> gehangen.Shiny is zo gefocust op dat ding dat wanneer ik
> met hem aan het oefenen ben in de bak met een heel andere
> nou eerst zolang kunnen tot ik zeg dat het goed is en
> niet " ok, leuk hij kan het even, prima zo" Als hij
> het nog niet perfect kan, met hele kleine stapjes verder
> gaan.
Maar benoem de de onderdelen ook?
Ontleed steeds voor jezelf de acties/reacties die je met Shiny doet zo nauwkeurig mogelijk. WAT gebeurt er exact en WAAROM?
> Ik denk dat dit een van de mogelijke valkuilen is waar
> Egon het over had, dus het feit dat je denkt "Het gaat
> perfect" je verleidt om dit nog even te oefenen en dat
> ook nog even mee te pakken, zonder dat het je duidelijk is
> of je vorige oefening er inderdaad wel zo goed in zit.
Dát is het denk ik niet... pos-enforcing is zoveel krachtiger dat het verstandig is 10 zetten vooruit te denken wat betreft zowel de mogelijke gevolgen als je doelen, net als schaken. Hou er rekening mee dat labtests duidelijk hebben uitgewezen dat paarden enorm goeie studenten zijn en ze iets in de regel na 3 keer, maar vaak al in 1 keer "opgeslagen" hebben op voorwaarde dat ze de instructie
begrijpen! Dat is véél sneller dan resultaten bij bijv. honden (en mensen!) uitwijzen.
Juist de conservatief ingerichte psyche als prooidier schijnt daar aan mee te helpen. Doe me nou een lol en lees op je gemak de
vakliteratuur, net zoals je het mestpierenverhaal zo goed uitgezocht hebt, en begin daarmee bij het begin - Pavlov, Skinner, de hele club chronologisch; een recente samenvattend boek "ADAPTIVE BEHAVIOR AND LEARNING" staat zelfs online onder
http://psychweb.psych.duke.edu/department/jers/abl/TableC.htm - niet de oppervlakkig simpele "target" verhaaltjes waar iedereen wegens eigen onbegrip op vastloopt. Een heel goed boek is Kiley-Worthington (1999): The Behaviour of Horses: In Relation to Management and Training
ISBN: 0851316883
> Want het zullen toch voor een paard ook allemaal
> automatismes moeten worden.
Alleen als je dat wilt en/of dat noodzakelijk is. Dat paarden in het gebruik door mensen in de regel mechanistisch benaderd worden wil niet zeggen dat het de enige mogelijkheid is. Je kunt je paard communicatie bijbrengen die het "normale paardse" ver overstijgt, zonder dat dat het paard-zijn als identiteit geweld aan doet, maar dan moet je beginnen met simpele grammatica en werkwoorden.
> verkeerd, ik wil weliswaar geen automaat als paard, maar
> ik wil wel dat hij straks over de meest simpele dingen niet
> meer hoeft na te denken. En ik wil erop vertrouwen dat
> hij die dan ook gewoon uitvoert.
Die "simpele dingen" die
moeten bereik je het best door een conceptmatige benadering. Zoals Frans eerder ook al stelde moet
wijken-voor-druk een concept zijn, altijd en overal een reflexmatige reactie. Daar voeg ik dan graag "ho" aan toe, als simpele instructie voor "stop met waar je mee bezig bent, wat het ook is", en de "1-teugel-stop" zoals besproken met Nick (als ombuiging van vluchtgedrag in rust --> "snoepje" = target!).
De achterliggende reden waarom iets MOET is hier bij uitstek veiligheidsgerelateerd - daarom is negatieve reinforcement (zoals
Parelli instrueert) hier praktischer. Die neg-enforcer is makkelijker/sneller begrijpbaar te maken via shaping maar dat is dan secundair. Als aangenomen leider is "veiligheid" door jouw paard aan jou gedelegeerd en wordt daarom makkelijk geaccepteerd.
> Om even terug te komen op de titel van dit stukje: als
> je een zwarte borstel gebruikt, moet je niet denken dat
> je mijn shiny, zomaar met een mooie nieuw blauwe kan
> borstelen he. Nee eerst van de borstel een target maken,
waarom borstel als target?
"target" is methode, geen doel. M.a.w. waarom is borstel hier "doel"?
> wachten tot hij dat ding per ongeluk aanraakt en Yessen,
> net zolang totdat je zo ver bent dat hij hem aanraakt
> terwijl je een borstelende beweging maakt en meneer
> ineens beseft dat het niet alleen op een borstel lijkt
> maar er ook een is. pfffff :))
Shiny is nog jong en heeft naar mijn indruk eerder niet veel geleerd. Dat kan juist een voordeel zijn; leer hem meteen categoriseren. Kan prima met je borstel-voorbeeld:
verzamel/leen een hele partij borsteldingen en laat hem die zien gekoppeld aan de actie dat je met al die prullen borstelt. Noem ze allemaal maar "borstel". Geef de
categorie voor Shiny een vaste
naamHetzelfde principe kun je bijv. door voor kleuren... blauw, rood, zwart, etc.
Later kun je dan vragen: "Shiny mag ik de rooie borstel" (apport - dán is borstel wel target!)
Er zit een groot verschil tussen een circuskunstje leren en taalopbouw.
Last but not least... wil je nogmaals waarschuwen voor de "gevaren" van een hoogopgeleid intelligent paard - sta er niet verbaasd over als het leerproces eenmaal op gang is, Shiny zelf gaat extrapoleren in categoriën en daarmee best "lastig" kan worden. Ik vind het persoonlijk niet leuk, maar zie de achterliggende reden wel waarom de meeste mensen hun paarden zo dom mogelijk houden.
Wil je met alle plezier verder proberen diepgaander te informeren,
Egon
Warboel
