Marianne schreef op maandag, 7 februari 2005, 22:17:
*******************
Nou inderdaad, dat was toen ik hem wilde gaan "heropvoeden" inderdaad ook mijn eerste gedachte, hij heeft gewoon nooit anders geleerd, en hij kan misschien dus ook leren om andere dingen leuk te vinden. Ik denk ook wel dat zijn "passie voor snelheid" grotendeels uit z'n opvoeding komt hoor, dat zal zeker wel.

Het klinkt wat gek, maar Torop is in z'n hart juist best heel rustig (voor een Arabier). Het is eigenlijk een heel kalm paard nu, zolang er niets geks gebeurt. Zelfs als hij knoerthard gaat, blijft hij eigenlijk erg "cool". Eerder was dat niet zo, dan dacht ik dan ook dat hij zo hard liep uit angst, of alleen uit opwinding. Ten dele was dat toen waar denk ik. Het had toen ook iets paniekerigs en ongecontroleerds. TEgenwoordig niet meer. Maar toen ik zover was dat hij geen angst meer had in het bos, liep hij nog steeds even hard als ik hem in galop liet gaan.

Het is een tijd een strijd geweest, maar uiteindelijk (een half jaar geleden of zo) bereikten we samen een "overeenkomst": als jij je zo goed mogelijk aan mijn regels houdt, mag jij van mij ook lekker doen wat jij het leukst vindt. En pas toen - en dit was heel amusant - ontdekte ik dat hij het echt ook gewoon heerlijk vindt om heel hard te gaan en een tijdlang het uiterste van zichzelf te vragen in een sprint. Want op het pad waar hij normaal het vaakst hard gaat gedraagt hij zich dan namelijk Oooooh Zo netjes, draaft heel rustig en kijkt om de paar passen om, om mijn ogen te zoeken. Dat doet hij tegenwoordig JUIST voor die stukken waar we normaal hard gaan. Het is of hij weet dat als hij zich daar maar netjes gedraagd en geen eigen regels verzint, dat ik hem dan ook ZIJN lol zal gunnen en hij dan even mag doen wat hij wil. Hij mag dan namelijk even "vrij" (heb ik een commando voor), d.w.z. doen wat hij wil, hard lopen, niet hard lopen, of als hij wil zelfs grazen. Meestal is het dus knoerthard. Maar soms ook echt NIET het draait dus niet altijd op rengalop uit, soms blijft het bij een stevige galop, en een enkele keer heeft hij d'r geen zin in (komt alleen in de zomer voor hoor) en wil hij liever grazen. 1x bleef hij draven (dat is dan heel vreemd . Als hij een tijdlang hard heeft gegaloppeerd is 't ook weer goed, en als we dan stoppen, is er geen gehyper (meer) maar kan hij ook gewoon weer heel relaxt stappen.

Dit gedrag bevestigt voor mij eigenlijk dat hij het ook gewoon heel lekker vindt. Ik denk dat het bij hem een combinatie is: EN het past heel goed bij zijn karakter, dat felle sprinten en kicken op zo hard mogelijk gaan. EN het is hem ook met de paplepel ingegoten. Da's m'n eigen conclusie.

De dingen die je hieronder (had ik laten staan) nog als tips meegaf (waarvoor bedankt hoor!) komen me niet vreemd voor. B.v. die hand in de lucht, dat ze daar angst voor hebben, daar ben ik veel mee bezig geweest. Heb hem b.v. tijdenlang tijdens galop in het bos geaaid met de zweep. Al die dingen hielpen wel degelijk tegen zijn angst en opwinding in het bos. Maar met het verdwijnen van de angst en de opwinding, is nooit zijn drang naar snelheid verdwenen.

Krijg niet het verkeerde idee hoor, het is wel degelijk mogelijk om op Torop redelijk rustig te rijden in het bos. Je krijgt snel het idee dat ik op zo'n dribbelende hete arabier rijd. Maar dat is dus juist echt helemaal niet (meer!) zo. Als ik mezelf met andere ruiters vergelijk (waarvan een behoorlijk aantal met martingalen, slofteugels o.i.d.) dan moet ik eigenlijk altijd zeggen: mijn paard is eigenlijk het meest relaxed en het meest rustig in het bos vergeleken bij hen. Vooral in stap is hij superrelaxt en totaal niet meer gespannen. Als er gedraafd of gegaloppeerd wordt, is hij doorgaans ook ontspannen, maar wil hij nog steeds het liefst zo hard mogelijk. . , en hoe harder we gaan hoe meer hij zich er helemaal ingooit. Sprinten vindt hij gewoon heerlijk om te doen volgens mij (barrelracing vindt hij dan ook een heel leuk spelletje!).

Op voeding e.d. heb ik inderdaad ook gelet. Hij krijgt tegenwoordig trouwens, sinds kort ook bietenpulp erbij, nu we dat ook aan Neleke voeren. Dat lijkt me voor hem inderdaad niet zo slecht. Hij krijgt heel weinig brok. Maar of hij nu veel of weinig brok krijgt, hij wordt er wel wat meer of minder energiek van, maar ook al is hij wat laag in energie, als we in het bos gaan draven of galopperen, dan wil hij toch altijd graag hard. Hij wil z'n eigen kracht voelen zeg maar.

(eigenlijk snap ik dat ook wel, ik heb dat zelf ook wel, als ik b.v. goed zou zijn in squashen, zou ik er ook lol aan hebben om zo hard mogelijk en zo fanatiek mogelijk te meppen! Dan zou'k me d'r ook helemaal in gooien).

Och nou ja, ik heb het inmiddels geaccepteerd dat het deels ook gewoon z'n karakter is. Van Neleke zullen we nooit een scheurijzer maken en van Torop moet je denk ik niet verwachten dat hij langzaam galopperen leuk zal gaan vinden als hij niet eerst een stuk keihard mag .

************************************

Misschien is het

Ineke Klootwijk schreef op maandag, 7 februari 2005, 20:42:
*********************
Zelf heb ik de principes van iemand uitgelegd gekregen en toen ik het eenmaal snapte ben ik gewoon begonnen. Maar ik doe er dus niet zo heel veel mee.

Nu heb ik een knabbelend veulen aan m'n rokken hangen, en eigenlijk denk ik ... zou je met een jaarling eigenlijk ook al kunnen clickeren? Heeft iemand daar ervaring mee? Ze is nu 10 maanden en wil duidelijk maar al te graag met dingen spelen. Ik ga haar ook maar een speelbal kopen, daar is't duidelijk een tiepje voor!

Het is dus een Belgisch Trekpaard veulen, en het is al duidelijk dat d'r grootste hobby eten is. Waar mijn Arabiertje schijnbaar ongeinteresseerd staat te wachten op het brokje, ook al clickeren hij en ik regelmatig een rondje, struint dat veulen na 3 x een brokje geven (niet eens in het kader van clickeren) al schaamteloos bedelend al mijn zakken na en probeert me de kleren van het lijf te trekken! Daar gaan we natuurlijk wel wat aan doen maar tis duidelijk dat zij van een ander kaliber is .

Mijn Arabier beloon ik dus heel regelmatig met een brokje en bij hem werkt dat heel positief. Hij wordt er ook nooit lastig van. Bij deze nieuwe dame heb ik daar m'n twijfels over, volgens mij wordt zij er juist wel erg lastig van.

Zijn er mensen met zulke voedselfanaten die ook clickeren? En hoe gaat dat?

Piet schreef op dinsdag, 8 februari 2005, 8:36:
************
He he he ....

************
Uhhh, ja, ik heb haar nu 2 dagen. We waren nog niet helemaal klaar met de beleefdheidstraining .... lol.

****************
Met bridge bedoel je denk ik de click? Ik zit niet zo goed in die terminologie hoor sorry. Als ik met Torop clicker, dan geef ik een commando (of hij verzint wat) en zodra hij het doet geef ik een bepaald fluitje. Meestal (omdat we't nog niet zo heel lang doen) geef ik dan ook een beloninkje, een stukje wortel of zo. Tussen fluiten en belonen zit soms wat tijd, omdat ik ook wel veel op afstand doe, b.v. hem over de lengte van de bak naar een bal toe laten rennen en die laten aanraken. Dan moet ik eerst naar hem toe rennen voor ik de beloning kan geven, maar ik kan natuurlijk wel van een afstand fluiten. De beloning kan hem ogenschijnlijk niet zoveel schelen (hij zal b.v. niet terug komen rennen om het brokje in ontvangst te nemen, hij blijft bij de bal meestal met z'n neus erbij). Toch werkt het bij hem wel het best om vaak te belonen, anders verliest hij z'n interesse wel snel vind ik. Maar ik beloon niet meer bij elke "fluit".

******************
Ok, dan kies ik er toch maar even voor om haar eerst wat beleefdheid bij te brengen, en pas als ze dat een beetje in de gaten heeft, te gaan clickeren.

Trudy schreef op dinsdag, 8 februari 2005, 23:47:

*****************
Antwoord: ja
Tenminste voor mijn "ziel". Dit is zwart-wit denken en dat ligt me niet.
Maar ieder z'n meug.

Ik heb trouwens weer geen idee welk stukje van je nou precies voor wie is.

Spirithorses schreef op woensdag, 9 februari 2005, 13:38:


*********
Hoi

In een van de links die ik kreeg bij mijn vraag over bietenpulp, was dat het soms ook gegeven werd aan paarden, die een stofallergie hadden. Bietenpulp kan zo te lezen voor een deel hooi vervangen, omdat er veel vezels in zitten, en daarbij stuift het niet en bevat geen schimmelsporen. Alleen het gehalte aan vitamines is wat laag (maar voordeel is weer dat het redelijk wat calcium en weinig fosfor bevat), dit gebrek los ik zelf op door er een klein beetje vitamine/mineralenpoeder door te doen.

Ik vind het zelf ondertussen al heel praktisch voor ons snelgroeiende mammoetje, er is simpelweg geen tijd om haar al het hooi dat ze nodig heeft te laten opeten, en omdat ze de laagste in rang is, is het niet mogelijk om haar in de kudde bij te voeren. De wei waar ze in staat is best groot, maar biedt nu te weinig. Dus om de hoeveelheid extra hooi die ze nodig heeft wat te beperken, voeren we haar nu 2x per dag ook bij met een emmertje bietenpulp, dan krijgt ze toch wat meer massa en vezel, en ze eten dat toch redelijk snel op.

Het nadeel is alleen dat je´t van tevoren moet weken (het zwelt dan geweldig op), en dat het geweekte materiaal niet lang mag blijven staan. Het laten bevriezen is ook niet wijs natuurlijk.

Zij eet het met smaak, en Torop trouwens ook. Mij bevalt het eigenlijk al prima als oplossing!

Silage nooit van gehoord, maar die vraag zal iemand anders wel kunnen beantwoorden.

Spirithorses schreef op woensdag, 9 februari 2005, 15:27:
***********************
oh, nou ja, wist ik niet . Ik voer het trouwens ook als aanvullend bijvoer, dat was hopelijk wel overgekomen? je had er toch hoop ik niet uit opgemaakt, dat mijn paarden de hele dag alleen maar bietenpulp krijgen?

**********************
Dat zei ik ook niet, ik zei letterlijk "om de hoeveelheid EXTRA hooi die ze nodig heeft wat te beperken, voeren we haar nu 2x per dag ook bij met een emmertje bietenpulp".

**********************
Dan heb ik erg traag etende paarden, want over een half emmertje bietenpulp staan ze allebei - Torop en Neleke - toch wel een kwartier te mumzen.
Voor mij is het meer een voordeel dat het sneller gaat dan hooi, omdat ik Neleke wat meer vezelrijk voer wil geven wat niet te eiwitrijk is, wat niet te geconcentreerd is maar wat ze wel redelijk snel op kan eten.


**********************
Nou, ..... bijvoorbeeld omdat ik die nergens kwijt kan . Een zak bietenpulp kan ik nog in de schuur zetten maar waar moet ik die bieten laten? (krijg al visioenen van een stapel bieten in m´n voortuintje). Ik heb m´n paard niet aan huis staan he...

**********************
Afvalproduct klinkt erg negatief. Het is inderdaad een overblijfsel, maar daar hoeft niets mis mee te zijn toch? Uit de info die ik erover gelezen heb, kwam het naar voren als een eiwitarm, redelijk calciumrijk en vezelrijk voeder, wat voor een DEEL hooi kan vervangen en voor een DEEL het krachtvoer kan vervangen.

*********************
Als ik verse bieten zou kunnen voeren, zou ik wellicht daarvoor kiezen. Maar ik weet niet zeker of het wel helemaal vergelijkbaar is (wie weet dat WEL?).

Spirithorses schreef op woensdag, 9 februari 2005, 23:03:
**************
Ja, dat denk ik ook. Ik zie een emmer gewelde bietenpulp eigenlijk vooral als extra vezel en maagvulling en als zodanig toch een handig extraatje op het hooi. Ik kan niet 2x per dag heen gaan en dan elke keer een uur wachten tot mevrouw haar plakje hooi op heeft, dat is praktisch gewoon niet te doen. Voor de rest staat ze gewoon op de wei, maar ik vind de wei nu echt te kaal om een snelgroeiend veulen te kunnen voeden.

******************
Dacht ik al . Jos heeft wel eens voorgesteld om te gaan overleggen op de stal of we met z'n allen niet een kuup voederbieten kunnen kopen, maar daar is echt geen plaats voor, ik heb al aardig moeten zoeken om een plekje te vinden voor het extra hooi dat ik voor het patatteke (ons nieuwe Belgje) wou kopen, dat ging al bijna niet.

> Ik heb er een boekje over - zal het morgen eens vergelijken.
****************
Nou, dat vin'k wel interessant ja. Dus als je dat zou willen doen, is die info zeer welkom.

****************
Nee hoor, no problem. Ben benieuwd naar je info.

Spirithorses schreef op zondag, 13 februari 2005, 23:15:


*****************
Ik inmiddels ook , want ik heb een patatteke van 10 maanden rondlopen , en belandde eergisteren op m´n rug in de modder. Belgje sloeg linksaf terwijl dat niet de bedoeling was ... en liep bij wijze van spreken dwars door me heen. Ploeff daar lag ik in een diepe plas. Ik was met de bus, nou, heb wel bekijks gehad op m´n weg terug, met m´n rug vol drek en m´n laarzen onder de modder. Hahaha ... Maar wel koud! Brrrrr.

Je krijgt soms echt het idee dat je een olietanker aan een touwtje hebt. Het woord "veulenTJE" is bij haar niet echt op z´n plaats hihi.
Maar zooooo liefffff ..... ze leert ut nog wel (we zijn er in elk geval serieus mee bezig om haar wat zachter te laten reageren).

Spirithorses schreef op dinsdag, 15 februari 2005, 19:25:
*************************
Eigenlijk lees ik dit met verbazing. Ik heb hier niet veel ervaring in hoor, ik heb in m'n hele leven 2 kuddes gekend, dus heb de wijsheid niet in pacht. Maar heb in beide kuddes nog nooit gezien dat een van de paarden eerst moest uitrazen voor ze gingen grazen. In de vorige kudde met een paar jonge paarden, deden eigenlijk alleen de veulens dat weleens. Ook m'n eigen paard, toch redelijk energieke Arabier, wandelt rustig de stal uit (hij staat dus binnen 's nachts), loopt het weiland in en gaat gewoon meteen grazen. Heb hem echt nog nooit zien "uitrazen" of zo ivm het op stal staan. Het zal ook wel de routine zijn denk ik, of in jouw geval iets wat ze anders wel hebben en nu niet vanwege de regen?

In de regen van de laatste tijd wil hij eigenlijk liever op stal, en staat er wel sacherijnig bij, dat dat niet mag. Maar ze staan dus alleen 's nachts binnen, nooit overdag vanwege het weer (dat 's nachts is meer vanwege het toezicht dus).

*********************
Ik denk dat het in de stal opsluiten 1 probleem is, maar ook zeker de miscommunicatie die er vaak op volgt. Paard heeft energie en wil graag, ruiter wil hem juist inhouden, is misschien angstig voor die energie, noem het maar op. Erg jammer dat dat vaak zo gaat.

Two cents ....

Ja, ik denk zeker wel dat castratie de persoonlijkheid van een hengst KAN schaden, zodanig dat hij er problemen van ondervindt in zijn latere leven.
Zelf heb ik een ruin, die op 7-jarige leeftijd gecastreerd is (ik kocht hem toen hij 9 of 10 was). Volgens mensen die hem eerder kenden was hij als hengst "een darm van een paard". Daar ben ik dus niet bij geweest, maar ik verwacht dat hij gecastreerd is omdat hij sterk en koppig en fier was en stronteigenwijs. Of castreren bij hem de oplossing was, dat vraag ik me dus ernstig af. Want nu hij gecastreerd is merk je dat hij in veel dingen nog steeds als hengst reageert, hij probeert nog wel eens merries te dekken, is nog steeds trots en fier en koppig en eigengereid. In veel dingen gedraagt hij zich als een loner, wil meestal niet bij de rest van de kudde staan, en wil altijd de boel regelen. Tis vaak een sacherijnig paard. En hij kan absoluut niet bij een andere ruin in de wei, want dan krijgt hij meteen moordneigingen. Hij reageert nog steeds heel sterk op hengsten, maar ook op ruinen dus. Of dat sacherijnige door de castratie komt, ik weet het niet, maar voor mij voelt het wel heel sterk aan van `tis noch vlees noch vis` en dat voelt hij ook. Dus ik neig er in dit geval naar dat het WEL zijn persoonlijkheid geschaad heeft. In zijn geval had ik dus eerder voor een heropvoedingscursus gekozen dan een castratie.

MAAR. Om dan maar te zeggen, castratie is fout en dierenmishandeling, vind ik tekort door de bocht. Om in Nederland een paard te houden vin´k sowieso al niet 100% natuurlijk. Zouden alle hengsten blijven leven, dan houdt dat dus ruwweg in dat 50% van de paarden die er op maneges e.d. rondlopen hengst zou zijn. Het verhaal dat hengsten als elk ander paard gehouden kunnen worden, vind ik voor de meeste mensen niet opgaan. Waarom niet? Omdat daarvoor meestal veel te weinig ruimte is, en veel te weinig gelegenheid en tijd om daarvoor te doen wat er gedaan moet worden. Een hengst is niet voor niks een hengst. Tuurlijk kun je wel zorgen dat een kleine kudde op een vrij kleine ruimte met een of meerdere hengsten erbij in balans is, door jezelf te presenteren als "opperhengst" en daarmee je eigen regels er door te drukken. Dat is een mogelijkheid. Maar daarvoor heb je wel een bepaalde vaardigheid, kennis en ervaring nodig. De praktijk is toch dat de meeste mensen niet overweg kunnen met een hengst, er wat bang van worden, de hengst gaat eens wat proberen, komt daarmee weg, en voor je´t weet heb je een levensgevaarlijk beest tegenover je. Is dat de schuld van de hengst? Nee, natuurlijk niet, hij volgt z´n natuur, z´n hormonen en als het mot en er staat een tochtige merrie bij en je laat hem, z´n pik. Als je daar nu eenmaal niet adequaat op in weet te spelen, krijg je al snel een onhoudbare en gevaarlijke situatie. Een hengst opvoeden is niet wezenlijk anders dan een merrie of een ruin maar toch wel veel veeleisender, je moet er veel meer tijd en energie in stoppen en niet bang zijn.

Ik zou zelf dus van een hengst af zien omdat het veeleisender is, en je daar niet altijd op kunt inspelen in je normale dagelijkse situatie.

Brengt mij tot de vraag of castratie dan acceptabel is. Het antwoord voor mij hangt er vanaf. Castratie op latere leeftijd vind ik een erg slechte manier om eventuele gedragsproblemen "maar even" op te lossen. Mijn eigen paard is daar een goed voorbeeld van. Hij is dan wel gecastreerd, maar kan nog steeds niet bij ruinen in de wei en heeft nog steeds (soms) een gedragsprobleem t.o.v. ruinen en veulens. Castratie op jonge leeftijd vind ik dan zelf eigenlijk nog het meest acceptabel, dus voordat de persoonlijkheid zich al naar het hengst-zijn heeft gevormd. Dat komt er nog steeds op neer dat je d´r wat af snijdt, en dat dat een gemis is vergeleken bij de natuurlijke situatie. Maar ik denk niet dat voor alle vroeg-gecastreerde ruinen in Nederland geldt dat ze d´r doodongelukkig bij staan. Als het netjes en zorgvuldig gebeurt, dan vind ik het nog steeds jammer, maar wel acceptabel. En sowieso een veel beter idee dan alle hengsten hengst te laten in de Nederlandse situatie met alle gevolgen van dien. Al die veulentjes vin´k ook niet zo´n geweldig idee, ... waar laat je die, en waar komen ze terecht? Als iedereen bij z´n merrie er een paar krijgt, nou dat levert een aardig overschot op. En alle hengsten naar de slacht, ik zou niet weten waarom als ze als ruin een normaal prettig leven kunnen leiden. En dat laatste kan volgens mij wel degelijk als ze vroeg geruind worden.

Om simpelweg tegen castratie te zijn in Nederland, tsja, tis een mening natuurlijk. Maar dan zeg je in feite dat je tegen bent op het houden van paarden in Nederland. Ook dat is een mening.

Wil je in Nederland graag een paard in je leven en ook nog een baan en een huis om in te wonen, tsja, dan is ´t al snel duidelijk wat daar het gevolg van moet zijn. Je offert in feite het paard aan de Nederlandse situatie op. Zo is´t wel. Maar als dat paard dan een volwaardig happy leven kan hebben temidden tussen de merries en andere ruinen, nee, ik denk niet dat dat beest daar een complex aan zal overhouden. En dus vind ik het persoonlijk acceptabel, ALS het netjes, hygienisch en met voldoende nazorg gebeurt. En niet gewoon als middel om een lastig paard even rustig te krijgen. Tis geen wondermiddel en geen 100% garantie dat je paard dan gewoon in een kudde kan lopen alsof ´t een merrie is.

e m kraak schreef op vrijdag, 18 februari 2005, 19:21:
**********************
Ik kan 't echt niet met je eens zijn. Heb er ook een paar meegemaakt, een stuk of 4: 1 goed opgevoed, 1 slecht opgevoed, 2 ertussenin, alle niet slecht van karakter, maar toch, hoewel ik het verschil tussen een hengst, een merrie of een ruin opvoeden niet wezenlijk vind, vind ik een hengst wel degelijk een grotere uitdaging en lang niet voor iedereen geschikt.

Het verschil wordt misschien versterkt door angst van 2-beners, ook versterkt door opvoeding die daarop gebaseerd is (alleen in een stal staan of in een paddock zonder sociaal contact), maar niet gecreeerd (vind ik). Ben ik absoluut niet met je eens.

Een van deze hengsten werd elke dag binnen en weer buiten gezet, en precies zo behandeld als de andere paarden. Hij had nog mazzel ook, want hij stond niet alleen, maar naast een andere hengst. Je merkt dan toch aan het hele gedrag dat dat paard met andere dingen bezig is, dan een gemiddelde merrie. Een hengst daagt je uit, probeert vaker en feller met je te strijden en laat zich doorgaans minder makkelijk corrigeren dan een merrie. Dit paard presteerde het b.v. elke ochtend en elke avond opnieuw om te proberen over je heen te galopperen bij het binnen of buiten zetten. Ik heb hem ook weleens binnengezet en dat leverde me ook meteen een prachtige hoefvormige blauwe plek op toen hij achter mij een sprong nam en me finaal omsprong en daarbij op mijn dijbeen landde. Kijk dat overkomt mij maar 1 keer, de volgende keer kijk ik echt wel uit. De keren daarop ging het dus ook goed, maar heb wel mijn maatregelen genomen (en als het mijn eigen paard was geweest, was ik na zoiets meteen elke dag met hem aan de slag gegaan om hem wat meer manieren bij te brengen). Maar wat nou als het deze eerste keer meteen goed mis was gegaan? Bij een ander paard corrigeer je dat en als je consequent bent, dan zie je dat al snel stapsgewijs beter worden. Deze hengst vond dat alleen een grappig spelletje en vond het blijkbaar echt een uitdaging om het telkens opnieuw te proberen. Menigeen verliest dat dan toch op angst (omdat er nu eenmaal ook nogal grote tanden in zitten). Tuurlijk kun je hem wel een oplawaai verkopen of er echt mee aan de slag gaan zodat je dat gedrag in goede banen kan leiden, maar 't zal meer energie kosten dan de opvoeding van een gemiddelde merrie.

Tuurlijk staan hengsten niet altijd op de achterbenen te trappelen, en lopen ze niet altijd met hun leuter te zwaaien. Met poetsen, met omgang, in normale situaties hoeft er niet zoveel verschil te zijn. Maar in andere situaties kan een (slecht opgevoede) hengst een potentieel risico zijn, als hij niet geleerd heeft dat hij z'n gedrag moet beheersen en als er nog strijd en gekissebis is over wie de baas is. Met een jonge hengst langs een merrie lopen en het apparaat schuift naar buiten en dat hele beest verandert op slag, dat is niet iets wat je als 2-bener "creeert" vanuit je eigen angst, dat is een reactie van dat paard. NATUURLIJK kun je hem leren dat te beheersen, maar het vergt behoorlijk wat horsemanship en feeling om dat gedrag bij een gemiddelde hengst in goede banen te leiden. Met een merrie heb je dat niet, met een vroeg gecastreerde ruin waarschijnlijk ook niet. Er is naar mijn mening dus wel degelijk verschil.

Het lijkt me terecht om ook hier een beetje te waarschuwen in de trent van "don't try this at home". Dat JIJ ermee om kunt gaan Egon, wil niet zeggen dat iedereen dat kan. Ik vind dat nogal kras. Niet iedereen kan een hengst opvoeden en suggereren dat het allemaal wel een beetje meevalt, vin'k gewoon regelrecht gevaarlijk.