Ook hier even het artikel van de GD (
http://www.gddeventer.com/ )
-----------------------
Atypische Myopathie Spierbevangenheid bij paarden in voorjaar en herfst
Onlangs werd op het pathologisch laboratorium van GD bij een gestorven Shetland-pony voor de eerste keer dit najaar de diagnose
Atypische Myopathie gesteld: Een dodelijk verlopende uitgebreide spierafbraak die in het late najaar of in het vroege voorjaar sporadisch optreedt. Eerder dit jaar (april) werd dezelfde diagnose gesteld bij twee ter sectie aangeboden paarden. Vorig jaar gebeurde dat drie keer: een keer in april en twee keer in december. In het najaar van 2006steldede GD voor het eerst deze voor Nederland nieuwe oorzaak van sterfte bij in de herfst weidende paarden vast.
Hel ziektebeeld lijkt sterk op dat van Maandagsziekle, ook wel Tying Up genoemd. Maandagsziekte is een spierbevangenheid die veroorzaakt wordt door een voeding op de rustdag (zondag) die rijk is aan koolhydraten, waarbij er te veel zetmeel in de spieren wordt opgeslagen. Bij het hervatlten van de zware arbeid op maandag wordt dit zetmeel ineens afgebroken waardoor de spieren zo ernstig "verzuren" dat zij als het ware kapot barsten. Deze sterke spierafbraak wordt spierbevangenheid of Myopathie genoemd. De paarden of pony's staan ineens stil met sterk verkrampte spieren. Het ergste dat kan worden gedaan is de paarden te dwi ngen door te lopen. Dan leidt de kwaal niet zelden tot de dood
Typisch 'Atypisch'
Bij de genoemde sterfgevallen die bij GD werden aangeboden voor sectie leek het ziektebeeld sterk op Maandagsziekte, maar was er geen sprake van overmatige suikerrijke voeding gevolgd door intensieve arbeid. De ziekte trad op bij paarden die gewoon in de weide stonden en niet werden bijgevoerd. Daarom wordt dit ziektebeeld dan ook '
Atypische Myopathie' genoemd. Bij sectie vall vooral de donkerbruine koffieachtige inhoud van de urineblaas op. In de spieren zijn bleke vlekken te zien. Bij micrscopisch onderzoek bleek dat er spierkleurstof in de nierbuisjes aanwezig was en de bleke plekken werden veroorzaakt door de degeneratie van de spiervezels in hart en skeletspieren.
Vóórkomen
Arypische Myopathie is een vrijwel altijd dodelijk verlopende spierziekte die vooral voorkomt bij paarden
die in het late najaar of vroege voorjaar dag en nacht buiten lopen zonder te worden bijgevoerd. Dankzij onderzoek (dr.Comelie Westerman) weten wij nu dat de ziekte wordt veroorzaakt door een acute verstoring van de vetstofwisseling in de spieren. De oorzaak daarvan is waarschijnlijk een gifstof die in de late herfst of het vroege voorjaar in of op het gras voorkomt. De ziekte komt maar sporadisch voor, maar als deze voorkomt in een bepaald perceel is het verloop dramatisch, gezien het grote aantal zieke en dode paarden. Zo zijn op een bedrijf in Duitsland in 1995 in de hefst 111 van de 115 paarden overleden; in Frankrijk 56 van de 67 (herfst 2002); en in België 14 van de 14 (herst 2000) In 2006 werden bij het internationale meldpunt van
Atypische Myopathie van de Universiteit van Luik 45 gevallen gemeld. De sterfte door de ziekte is zeer hoog met bijna 90%.
Verschijnselen
De verschijnselen van de ziekte zijn plotselinge spierzwakte of spierstijfheid. De dieren weigeren te bewegen en blijven verkrampt staan of gaan plat liggen.
Het klinische beeld is te vergelijken met Maandagsziekte of Tying up. De dieren zijn ook benauwd en ademen te snel als gevolg van de aantasting van de tussenrib- en middenrifspieren.
De ernsige benauwdheid is meestal aanleiding voor euthanasie. Opvallend is dat de dieren verder geen zieke indruk maken en een normale eetlust hebben. De opvallende koffiekleurige urine is, wanneer die wordt waargenomen, een sterke aanwijzing voor de diagnose Myopathie.
Maatregelen
Omdat er geen behandeling mogelijk is, is de meest aangewezen maatregel het meteen opstallen van de paarden. Verder moet meteen de dierenarts ingeschakeld worden voor ondersteunende behandeling. De prognose is echter ongunstig.
Oorzaak
Doordat de ziekte altijd slechts op een enkel perceel weiland wordt gezien, op een enkel bedrijf bij paarden die alleen herfstgras te eten krijgen, is de meest waarschijnlijke oorzaak een vergiftiging vanuit de weide. Gedacht wordt aan vergiftiging door de gifstoffen (toxinen), geproduceerd door schimmels of bacteriën die in grasland of afgevallen takken voorkomen. Omdat ook giftige paddestoelen eigenlijk alleen maar grote schimmels zijn, vallen deze ook onder deze mogelijke oorzaken. Vergiftiging door de toxinen van per abuis rauw gegeten paddestoelen, is bij mensen beschreven als oorzaak van een dodelijk verlopende spierafbraak. In een enkel geval werden inderdaad paddestoelen in het weiland gevonden. In andere gevallen was dat echter niet het geval.
Verwarring met andere ziekten
Er zijn verschillende ziekten die verward zouden kunnen worden met
Atypische Myopathie. In de eerste plaats uiteraard Maandagsziekte. Bij US Quarter Horses moet gedacht worden aan de erfeiijke ziekten HYPP (verstoring kaliumhuishouding van spieren) en PSSM (verstoring suikerstofwisseling spieren). Ook kan spierafbraak worden veroorzaakt door seleniumgebrek en/of vitamine E-gebrek.
Het typische optreden bij paarden met 24 uur weidegang, het voorkomen in de herfst of het voorjaar en het onafhankelijk optreden van de verschijnselen van inspanning, geven vaak wel uitsluitsel. Bij bloedonderzoek vallen de hoge gehalten aan spierenzymen op in combinatie met normale vitamine-E en seleniumgehalten. De duidelijksteaanwijzing vormt de donkerbruine urine.
dr. Kees Kalis, dierenarts paardengezondheid bij de GD
De Paardenkrant 7 november 2008, woensdag 26 november 2008
Gezondheid
