Idealiter, dus zonder hoofdinwerking, laat het paard het hoofd loodrecht/iets voor de loodlijn maar beneden hangen vanuit een opwaartse kracht uit de achterhand, de verzameling dus. Aan de hoofdhouding valt niets te clickeren; die is een gevolg van wat er in het achterlijf gebeurt. Idealiter. Mooi anti-voorbeeld is Nevzorov die zijn paarden leert hun hals "in de krul" te spannen. Slaat nergens op.
Dressuur wil echter stelling en buiging zien en dat moet een paard aanleren. In vrijheid neemt het paard contrastelling en geen buiging aan, omdat dat minder moeite kost. Dressuur wil echter gymnastiek en ruggebruik, dus het paard moet die voor hem moeilijkere stelling en buiging aanleren. Dat aanleren kan op allerlei manieren, dus ook clickerend. Maar clickerend gaat het wel ultra moeizaam. De hulpen die je met je lichaam geeft zoals iets verder je schouder indraaien, iets je heup optillen, je kuit eraf, je ene bil erin en de onderlinge samenwerking ervan zijn naar mijn mening en voor een beperkte geest als de mijne niet door een statisch systeem als het clickeren te vervangen. Het wordt hogere wiskunde om elke sequence van reacties op cue te zetten. Want je zet continu al je lichaamsdelen snel reagerend in teneinde uiteindelijk de rijderij met haast geen hulpen te bereiken.

Is het niet zo dat je de reactie op de hulpen zou kunnen clickeren, en dat je dit dus niet als een los, statisch geheel hoeft te zien?
Groetjes Marlies