Mijn beste vriend Chris heeft een paard, Iman. Een 18 jarige ruin, aanvankelijk opgeleid voor de Prix St.-George, en door Chris gekocht om fantastische buitenritten mee te maken.
Chris is (zacht gesproken) héél gereserveerd én traditioneel, uit angst zijn paard te verliezen als hij op deze leeftijd nog iets in de leefwijze van Iman zou veranderen.
Tegelijk is Chris wel héél gefascineerd in de evolutie van Veldre (mijn paard), die op PN-wijze wordt opgevoed.

Iman wordt al héél zijn leven met stang of pessoabit, hengstenketting, zweep én sporen gereden. Zó is hij opgeleid ... anders is hij niet vooruit te rijden, én tegelijk niet in de hand te houden.

2 weken geleden is Chris tijdens een bosrit op een ongelukkige manier van zijn paard geschoven, en heeft zijn kruisbanden gescheurd. Revalidatie kan wel 6 maanden (of langer) duren.
Iman staat als pensionpaard in een professionele trainingsstal voor menpaarden. Hij krijgt er dagelijks zijn uurtje stapmolen en idem paddock. (écht tradi dus...)

Vorige week heeft Chris mij gevraagd of ik zijn paard zou willen rijden. Ikke zéér vereerd, temeer daar normaal niemand zijn paard mag rijden, én er toch enkele "professionele" ruiters in de rij staan om zo'n hoog opgeleid paard te mógen rijden.
Afgelopen dinsdag heb ik hem voor't eerst gereden. Chris - bang traditioneel - beslistte dat ik Iman gewoon met bit (stang én hengstenketting) moest rijden. Ik had geen ervaring met dergelijke attributen. Gevolg: ik ben zo goed als volledig uit de mond van het paard
gebleven en heb hem vanuit zit/benen gereden, bang dat ik het paard zou bezeren/verwonden.
Maar ik bleek Iman beter verzameld te rijden dan verwacht. Overigens weigerde ik het gebruik van sporen en zweep.

Vandaag belde Chris me opnieuw met de vraag zijn paard te rijden. Voor mij was dat ok, op voorwaarde dat ik hem deze keer bitloos zou mogen rijden. Chris maakte geen bezwaar.
Ik heb Iman vandaag dus bitloos, spoorloos én zweeploos gereden. De "professionele" eigenaars van de trainingsstal plakten - letterlijk - tegen het venster van de piste om te kijken of, en hóe ik het zou klaarspelen met een paard waar men zowat àlle bitvariaties op uitgeprobeert heeft.
Iman had wel wat tijd nodig om aan te voelen wat er precies gevraagd werd. Ik voelde hem denken/zoeken: hu, geen druk in de mond, wél signaal van buitenaf (via hoofdstel) ... Wa's da !?! ..."

Er was uiteindelijk wel één probleem: Iman was mank links-voor.
Wat bleek, Chris had ook aan 1 van de "professionele" mensen gevraagd om 1x per week - elke donderdag - zijn paard te rijden. Deze dame had het niet beter bedacht om Iman afgelopen donderdag in te zetten tijdens een
trainingsles van 1 uur "om te zien waar zijn limiet zit" ...
Chris heeft meteen laten weten dat de "profs" zijn paard niet meer hoefden te rijden wegens 'mank'. Daarna heeft ie aan mij gevraagd om aanstaande woensdag terug met Iman aan de slag te gaan - uiteraard eerst kijken in hoeverre het mank lopen zal opgelost zijn.

Weer een NH/PN zieltje bijgewonnen ...?... En dat in het hol van de leeuw

Herman schreef op maandag 24 december 2007, 0:20:


Vind dit een heel knap staaltje van PN Herman! Mijn complimenten in ieder geval!
Heb je geen PN'er erbij (wat ik betwijfel nu), heb je in ieder geval daar stof tot nadenken gegeven!! Super!
Ben benieuwd hoe het verder gaat )

Groetjes,

Wil

Herman schreef op maandag 24 december 2007, 0:20:


Een modern kerstverhaal Herman! Heel mooi.
Het is ook zo, zoals je in je volgend bericht zegt: "de druk van de derde partijen is enorm". Het is een zichzelf instandhoudende machine, die start zodra je als klein mensje voor het eerst op een paard in een manegeles stapt. Je gaat mee op de druk van 'mensen die het beter weten' In het begin zijn dat mensen die al langer rijden, je instructrice, de hoefsmid, de veearts en dat blijft zo, want hoeveel kennis zo'n klein opgroeiend mensje ook krijgt, altijd is er wel iemand die het 'beter weet' tot aan het niveau van professoren toe. Daarbij komt de angst om uit jouw kring te vallen.
Het is pas dat wanneer je bereid bent compleet onder die invloeden uit te stappen, je om je heen kunt gaan kijken en 'andere' kennis kunt opdoen.
Het startpunt, de trigger, daarvan kan best eens het moment zijn dat "een of andere halve zool" jouw paard, anders dan je ooit voor mogelijk hebt gehouden, gaat berijden.
Maar in het begin is er natuurlijk niet "dat" nodig om iemand terug te laten vallen, met de gedachte van: "zie je wel"!! Wees dus blij dat hij bij jou niet is gaan manken, want dan kwam het 'ongetwijfeld' door jouw manier van berijden.
Het manken zal zeker door overbelasting komen. Hoe zijn de hoeven Herman? Zijn de voeten gelijkvormig. Is de kreupele voet platter, scheef, zie je een afwikkelingsslijtage naast de toon, ergens tussen toon en kwartier in?
Wil je er voor mij eens opletten of je ziet/ voelt dat het paard scheef is en zo ja aan welke kant?

Piet
The opposite of positive reinforcement is no reinforcement, not correction

Herman schreef op maandag 24 december 2007, 0:20:


mensen als jij moeten er meer zijn!
ballen aan je lijf en tonen hoe het anders kan
dikke proficiat, voor de moed en de bewijskracht
We kunnen langs de kant wel allemaal kakelen dat bitloos kan maar ongelovige thomassen moeten het zién; en dan liefst van een paard dat anders "moielijk te rijden is, een harde mond heeft ..." en niet onze eigen paarden, want "wijhebben altijd geluk dat we zo'n braaf paard hadden, met een ander paard zou dat nooit lukken"
Yes!

Herman schreef op maandag 24 december 2007, 0:20:


Super Herman!!!!!
Dit zegt veel meer dan woorden!

groetjes,
Ellen

Piet schreef op maandag 24 december 2007, 9:34:


Dank je wel Piet.

Wat de hoeven van Iman betreft, ik ben hélemaal géén hoevenkenner. Dat komt nog wel, hoop ik.
Maar wat ik wél weet van Iman is het volgende:
Iman werd opgeleid voor de prix St.-George. Bij de papieren van Iman zitten de kwalificatiepunten, maar daar staan ook enkele punten tussen haakjes geschreven. Chris heeft nooit geweten wat dat betekende, tot hij contact opnam met de Nederlandse stamboekfederatie. Dan blijkt dat Iman wel opgeleid, én naar punten gekwalificeerd is voor de Prix St.-George, maar uiteindelijk afgekeurd op medische grond.
Röntgenfoto's bij de DA - na een zoveelste keer kreupel - moet aantonen dat Iman hko.htm">hoefkatrol in de hoogste (4de?) graad heeft. Deze vaststelling heeft men ongeveer 1,5 jaar geleden gedaan.
Sindsdien staat Iman vooraan op "orthopedisch" beslag - dikke ronde ijzers. Volgens de hoefsmid de enige oplossing om Iman nog te kunnen rijden.
Chris gaf ook but (fenylbutazone) bij in een dosis van 2 zakjes/week, en dit op aanraden van de DA.
Een prof uit Merelbeke echter heeft hem kunnen overtuigen dat duivelsklauw even goed werkt, en tevens onschadelijk is. Sindsdien krijgt Iman duivelsklauw en loopt hij écht super.

Persoonlijk ben ik er nog niet zo zeker van dat Iman wel HKO in de hoogste graad heeft. Ik heb daarbij voortdurend het verhaal van Puck (bij Pien & Jack) in gedachten. Chris is een kerel die alleen maar het beste wil voor zijn paard, maar tegelijk ook zo bang is om iets fout te doen. Hij zal daarom ook blindelings de beslissingen van specialisten accepteren.
Maar hij is wel voor rede vatbaar. In zijn zieltje is hij al wel een PN-er.

Ik ga proberen in de volgende dagen foto's te maken van de hoeven van Iman. Waarschijnlijk ga je daar véél meer info uit kunnen halen dan dat ik hier probeer te beschrijven.

Piet schreef op maandag 24 december 2007, 9:34:


Heel goed Herman!

nu nog rechtrichten en dan is paar bevrijd van alle dwang

klopt mijn gevoel wanneer paard rechtsgebogen is, dus linkervoorhoef en rechtsachter zijn zwaarder belast

Herman schreef op maandag 24 december 2007, 0:20:


Kleine update aangaande de evolutie met Iman

Chris - stoere bonk als ie is - heeft zélf ook al met zijn eigen paardje gewandeld, ondanks zijn kapotte knie. 2 mankepoten hebben meer steun dan 1, heeft hij gedacht.

Vorige week hebben we samen en wandelingetje gemaakt.
Chris was eerst op de pensionstalling, en had zijn paard Iman al helemaal klaar.
Het viel me op dat Iman geen stalhalster aan had. Chris had hem zijn nieuwe touwhalster omgedaan.
Enkele weken geleden nog had ik hem erom gevraagd (ik wist dat hij een nieuw touwhalster had gekregen met zijn verjaardag - een paar maanden eerder). Chris had er toen nog een beetje lacherig nonchalant over gedaan. Ik had hem uitgelegd hoe dit touwhalster zoveel méér effect heeft bij het aan de hand leiden van zijn paard, zéker nu hij toch als "halve kreupele" naast zijn paard, het beestje onder controle moest zien te houden.
Ik sprak hem erover aan. Blijkt dat hij mijn argumentatie van het touwhalster toch eens zélf was gaan uitproberen (als niemand het zag). En het had gewerkt! Iman was met een minimale druk van het leidtouw perfect aan de hand te houden.
Wééral een stapje NH/PN vooruit voor Chris.

Gisteravond heb ik Iman opnieuw gereden - uiteraard bitloos, zonder zweep of sporen.
Ik heb mij beperkt tot stap en draf. Linksvoor loop hij nog niet helemaal zuiver, maar het lijkt eerder een beetje stijfheid. Echt mank lopen was er niet meer bij.

Ik wist dat de voormalige sringinstructeur van Chris op de pensionstalling zou zijn voor lessen. Sympathieke knul, maar óóóó zo conservatief én LRV. Dirk, een andere "kritische" vriend van ons (recreatieruiter) stond er samen met de springinstructeur op te kijken. In de piste reed er ook nog een 13 jarig meisje op haar merrietje. Haar paardje wilde niet vooruit. Geen wonder, zijzelf was méér aan't gapen naar Iman en mij omdat ze niet kon geloven dat er geen bit in de mond van het paard stak. Nóóit gezien ...... Oe doede dà ???

En Iman, hij had wel wat tijd nodig. Hij ging voortdurend het bit opzoeken dat er niet was. Daardoor was hij aanvankelijk moeilijk te sturen. Maar het lukte, zelfs een beetje aan de teugels.
Plots schrok Iman (van een blauwe ping-pongtafel in de cantine). Hij sprong meteen opzij, keerde zich 90° om en vertrok in rengalop, weg van dat enge ding.
Een simpele zachte "how" was mijn antwoord, gekoppeld aan een diepe zit en een lichte halve ophouding van de teugels - benen vooruit. Iman stond prompt stil. Beloning.
Ik heb hem nog enkele keren (zowel links als rechts) langs het enge venster geleid - telkens stelling nemend zodat hij goed het schrikbeeld kon zien. Daarna in draf erlangs. Wég probleem.

Daarna een leuk praatje gemaakt met de Dirk en de springinstructeur, maar géén letter over hun lippen over het bitloze hoofdstel. Ik zag ze wél voortdurend kijken, maar wisten blijkbaar niks zinnigs te zeggen.

De Big Boss van de pensionstal sprak me echter wél aan in de wandelgangen. Hij was oprecht geïnteresseerd over de werking en gebruik van bitloze hoofstellen.

Zitten er in het hol van de leeuw dan toch alleen maar doetjes?

Donderdag ga ik opnieuw rijden. Misschien kan ik dan ook al een bitloos galopje vragen aan Iman. I will let you know ...

Herman schreef op dinsdag 8 januari 2008, 1:35:

Goed gedaan Herman! Kreupelheid door scheef rijden komt in alle niveaus van dressuur voor, zelfs in de Grand Prix. En reken maar dat er druk op staat wanneer een paard continu met stang en trens gereden wordt. Ik hoop dat jullie de oorzaak kunnen achterhalen.
Wat is een 'hengstenketting'?

Christel Provaas schreef op dinsdag 8 januari 2008, 8:22:


Er zijn 2 soorten hengstenketting.
De meest gekende is een ketting aan het eind van een leidtouw. De ketting wordt meestal over de neus gelegd en vastgemaakt met een musceton aan de zijkant van het halster. Gaat het paard er vandoor, dan wordt de ketting over de neus aangetrokken.

De hengstenketting waarover ik het heb, wordt gebruikt in combinatie met een pessoabit of een dressuurstang. Hierbij wordt aan de onderste ringen een ketting gehangen (redelijk losjes). Maar wanneer aan de teugels wordt getrokken - voor bvb een noodstop - dan werkt de ketting als een hefboom.
Gegarandeerd dat je daar elke hitsige hengst mee op z'n achterwerk zet. Vandaar de naam "hengstenketting".

Herman

Herman schreef op dinsdag 8 januari 2008, 9:34:


Sorry, maar dat onderste is geen hengstenketting, dat is gewoon een kinketting!

Herman schreef op dinsdag 8 januari 2008, 9:34:

De tweede ketting die je beschrijft noemen wij gewoon een kinketting, die vast onderdeel is van de optoming met een stang. Deze heeft niets met het geslacht of hitsigheid van het paard te maken, ook merries worden ermee uitgerust. De hefboom is niet bedoeld om alleen bij een noodstop in te werken, maar is een middel om het afbuigen te verfijnen (lees: gemakkelijker af te dwingen).
Maar wellicht heeft België zijn eigen middelen, altijd leuk dat taalverschil.

Herman schreef op dinsdag 8 januari 2008, 9:34:


en wordt ook standaard gebruikt in menoptomingen
je eerste hengstenketting wordt in westernmiddens trouwen niet over de neus gelegd
maar over de tong
of beter nog, onder de bovenlip op het tandvlees .......

jose schreef op dinsdag 8 januari 2008, 10:00:


Euh ja gewoon .........een ketting , bestaan er ook merriekettingen dan ?

Herman schreef op dinsdag 8 januari 2008, 1:35:


Wat een prachtverhaal !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!