Omgaan met paarden die 'escapes' gebruiken is altijd lastig, je kan dit een beetje scharen in het rijtje: freeze, fight, flight, faint. (Misschien is daar meer over te vinden?) Het is een manier van omgaan met de (vaak door mensen veroorzaakte) situatie, die voor het paard werkt/in het verleden gewerkt heeft. Voorkom dat de 'kortsluiting' ontstaat, soms is dit niet mogelijk. Om je paard uit de onbereikbare toestand te halen, kun je in enkele gevallen niet meer doen dan wachten. (Mildere vormen zijn ze nog wel uit te halen, maar ik begrijp dat dit niet het geval is.)
Ik denk dat het bij paarden wel vaker door een veroorzaakt trauma ontstaat, dan door een geestelijke 'afwijking'. Maar ja, waarom zouden ze geen geestelijke afwijking kunnen hebben?

Nou, je vroeg om ervaringen... (Dat rijtje van 4 (freeze, flight, fight, faint) kan ik ook nog wel een boek over schrijven trouwens.) Tja, wat mensen paarden kunnen aandoen, schandalig! (Onderstaand verhaal behoeft geen onderwerp van discussie te worden, er was al veel geprobeerd, en het paard was opgegeven.)
Ik heb een merrie gehad (letterlijk, gekregen) met ook een 'escape' (escape noem ik het dan maar) bij psychische nood, kreeg ze kortsluiting in haar hoofd (helemaal van de wereld, onbereikbaar) en dan deed ze dus het meest extreme/tegennatuurlijke wat ik ooit heb meegemaakt. steigeren + eventueel omklappen*
*Lieve, lieve lezers nee, deze merrie werd niet uit balans gebracht :) ze kon het namelijk prima zonder mens erop, of die haar op wat voor manier dan ook in de weg zat. **Lieve lezers deel 2, nee, het werd op die momenten niet veroorzaakt door lichamelijke ongemakken. (uitgebreid door de medische en alternatieve molen gehaald) Het kwam puur voort uit psychische stress.

Wat je altijd leert (en wat bij honderden paarden eerder ook gewerkt heeft) is doorgaan/doorvragen totdat je toch wel enigszins je doel hebt bereikt. Nou, toen ik een paard voor m'n neus dit zag doen, heb ik deze visie bij haar moeten laten varen. Waar ik achter kwam, op het moment dat ik haar ook maar een millimeter (en nog vriendelijk) ging pushen om iets te doen, kon ze 'kortsluiting' krijgen in de bovenkamer. Tja, hoe 'blind' moet je als paard zijn om uit jezelf achterover te klappen? Dat is toch wel een extreme escape.
Vanaf het moment dat ik dacht, swa, ik moet misschien gewoon genoegen nemen met wat ze op dit moment geeft. Iedere rit zie ik als een gift, het is niet vanzelfsprekend. Wat ze me geeft, ben ik blij mee. Wat ze me nu niet geeft, ach, morgen misschien weer vragen.

Nu wil ik niet zeggen dat dit wat werkte voor een oudere (klein beetje dominante) zeer gevoelige merrie, hetzelfde zal werken als bij jouw paard. (mijn paard kende en hanteerde de juiste omgangsvormen normaal gesproken uitstekend) Je moet misschien ook nog dingen leren, en grenzen aangeven. Wat ik wel bedoel is, dat het voor ons destijds onwijs heeft geholpen, om dan maar niet door te pushen. Zie het dan niet als opgeven 'pick your fights' morgen weer proberen. Niet te veel uitdaging willen geven per 'sessie' mijn merrie wilde zeer graag werken, maar met potentiele kortsluiting in je kop, gaat dat lastig. Ik zag niet niet meer als 'haar zin geven' maar waarom doorvragen als ze iets (hetzij psychisch) niet kan? Wat heb je eraan als ze onbereikbaar wordt?
Vanaf het moment dat ik bij haar wat gemakkelijker werd in de zin van 'niet door zeuren als je paard aangeeft het niet te doen' (of als je verwacht dat dit gaat komen) hebben we geen 'escapes' meer gehad :) het ging dag na dag beter, gewoon op wat ze me vrijwillig gaf.

Wil hier trouwens niet mee zeggen dat je alles moet laten gebeuren/geen grenzen moet stellen. Maar je bent slimmer dan een paard, bedenk van te voren dat je niet te veel gaat vragen, en wat je dan gaat vragen. Wat vind je acceptabel als reactie? Bij welk gedrag bij je oefening, kun je er mee stoppen zonder je gewonnen te geven? Gewoon om escaleren te voorkomen, vang de subtiele signalen op.
Edit: mijn merrie deed het als ze zich onder druk gezet voelde (konden de kleinste dingen zijn, ergens niet langs willen lopen bijvoorbeeld) of als ze dacht dat ik wel eens boos op haar zou kunnen gaan worden. (terwijl ik nog nooit boos op haar ben geworden)

Zij was in het begin van haar leven een droompaard, en aan het eind weer een droompaard, met gebruiksaanwijzing. Daar tussen is het mis gegaan, dus geen aangeboren gedrag iig.

Je beschrijft hier mijn Liltje.

Ze heeft veel meegemaakt bij de vorige eigenaar. Wat ik gedaan heb is haar zo veel mogelijk zekerheid bieden, regelmaat, pas een stapje verder als zij aangaf dat ze zover was. Liltje is nog wel wat wantrouwend als het om nieuwe dingen gaat of nieuwe mensen die haar zo nodig moeten aaien. Ze weet dat ze de keus heeft een stapje achteruit te doen om te laten zien dat ze het liever niet wil. Ze hoeft het dan ook niet. Maar dit komt nauwelijks nog voor. Liltje zou ik niet als autistisch willen betitelen, ze is gewoon compleet vernield bij de vorige eigenaar en het kost ontzettend veel tijd en vele terugvallen voordat je enigszins vanzelfsprekend met elkaar om kunt gaan.

Ik heb haar door een therapeut laten behandelen omdat ze op een gegeven moment moeite had met leren, volgens de therapeute had ze hoofdpijn, zat haar hoofd vol. Na de behandeling was het in orde, een heel ander paard.

Khaleesi schreef op donderdag 19 december 2013, 22:01:


Bijzonder hoor Khaleesi...zo krijgt iedereen (hum, ik ook) het paard waarvan hij wat kan leren :) Ik zou zeggen gelukkig is dit paard bij jou!
En dat van die ketting lijkt mij bijzonder goed gedaan!
Aan tips waag ik me niet en jij lijkt mij toch heel goed bezig. Jij bent erbij ..doet dingen.. en voor een paard met een trauma kun je niet zomaar tips gaan geven.. lijkt een bijzonder subtiele, aandachtige aanpak nodig te hebben en jij lijkt mij te doen wat in je vermogen ligt.
Ben zelf benieuwd om te lezen óf en welke tips je gaat krijgen!

Myriam

Volgens mij ben je al goed op weg hoor. Je vangt signalen op en gaat daarmee gelijk aan de slag
Dus ik zou zeggen ga zo door en bewaar ten alle tijden je rust!!

Succes en houd ons op de hoogte

Mijn paard hoeft natuurlijk niet meteen autisme of aanverwante stoornis te hebben omdat ze enkele kenmerken heeft die bij menselijke autisten voorkomen. Maar ik vind het heel interessant erover te lezen en me erin te verdiepen. Sinds een tijdje ben ik daar mee bezig en ik moet zeggen dat comnunicatie tussen ons beter verloopt. Al blijf ik nog probleempjes houden dus vandaar ik benieuwd was naar verhalen, tips en ervaringen en of het wellicht mogelijk is. Ik vind het "fijn" dat mijn ervaringen door jullie bevestigd worden en dat ik niet de enige ben die dit mee maakt/meegemaakt heeft.
Sommige "paardenkenners" en "paardenliefhebbers" vinden dat ik te veel betuttel, mijn paard aangepakt moet worden en " het gewoon een irritant eigenwijze knol"is. Maar mijn gevoel zegt dat dit anders is. Ik ben heel traditioneel "opgeleid" en voorheen dacht ik ook " paard moet luisteren. Punt uit!" Maar ik heb NOOIT een paard oneerlijk hard behandeld. Volgens sommige moet ik gewoon keer flink mep verkopen met zweep en harder aanpakken. Maar ik weet nu dat dat gewoon niet werkt. Natuurlijk stel ik grenzen, ik ben vind ik heel consequent. En nu er wederzijds meer begrip, vertrouwen en respect is gaat het beter. Zo heb ik op die manier haar voedselnijd aangepakt en dit is nu helemaal weg! En haar voernijd was erg, mij in hoek plat drukken in mn handen happen etc. Dit was puur eten gerelateerd dan kreeg ze waas voor haar ogen. Mijn inziens ook geen agressie tegen mij persoonlijk want na eten was ze weer heel lief en kalm. Ik deed in begin belonen met worteltjes. En omdat ze snel afgeleid is haar aandacht kon houden. Maar ik merkte snel dat ze dan alleen focusde op wortel en niet leerde WAAROM ze wortel kreeg. Dus ik ben daarmee gestopt en beloon haar nu met rust, massage( met vingertoppen "knabbelen" op de schoft en hals enz wat paarden onderling ook doen) En dat werkt veel beter.
Met rijden merk ik zolang ze aan het werk gehouden wordt er niet veel aan de hand is en als ze moeilijk vind niet teveel willen. 2 passen is voldoende en hoeft niet meteen heel rondje bij wijze van spreken. Dag erna 3 passen en zo alles opbouwen. Zolang voetjes bewegen blijven hersenen ook in beweging en is de kans dat ze op slot schiet minimaal.

Mijn paard heeft nooit agressief tegen mij of iemand anders gedaan. In tegendeel, mijn paard wil graag geaaid en geknuffeld worden door iedereen. ( iets wat dus niet typisch autist is lijkt me) maar soms komt ze gewoon vrolijker over en soms dan kun je dr wel aaien maar intereseerd het haar minder, kan het moeilijk omschrijven. Verder kan iedereen haar nu eten geven enz ook mijn partner die nooit iets met een paard gedaan heeft voordat hij mij leerde kennen. Kinderen, hoe kleiner hoe leuker ze ze vind. Er was eens een kindje van 1.5 jaar in de wei en daar was ze zo lief en voorzichtig mee! Mooi om te zien groot paard en klein manneke. Ze is fokmerrie geweest en ze vind "moederen" heel fijn. Zeker bij kleine kinderen en dieren. ( geit, schaap, kat) heb soms idee dat ze ook bij mij wil moederen. Daar komt denk ik ook verwarring van bij haar omdat ik haar corrigeer en dat doen veulentjes niet bij hun moeder.

Ik vind het soms nog best lastig hoe ik alles moet doen maar het gaat beter. Ik ga mijn paard niet zielig vinden en heel veel medelijden hebben. Tuurlijk vind ik het zielig en heb ik medelijden dat ze moeilijke tijden heeft gehad. Maar ik weet niet precies wat ze heeft meegemaakt dus gissen heeft weinig zin. Ze moet in het "nu" gaan leven. En "nu" heeft ze het goed. Denk dat onze problemen wederzijds onbegrip is maar dat komt denk ik wel goed.

Wat een mooi en goed verhaal!
Ik geloof zeker dat dit goedkomt!
Groetjes Marlies

Allemaal mooi en aardig maar nog steeds (want het is niet de eerste keer dat "autisme" op PN ter sprake komt) heb ik principiële bezwaren! Bezwaren niet alleen om een etiketje van de ene soort (mens) klakkeloos op een andere soort (paard) te transponeren, maar ook omdat het etiketje nmm steeds dubieuzer wordt naarmate de versies van DSM elkaar opvolgen. Dubieus omdat ik vind dat opportuun etiketjes plakken op alles wat ad hoc afwijkt van een contemporain "normaal" op een bepaalde plaats/tijd/cultuur geen solide wetenschapsvoering is.

Een paard tot autist verklaren vind ik onzinnig! Net zo onzinnig als (van het blogje van Inge).
Maar, als jullie er eventueel wat aan denken te hebben, zoek eens in de richting van sociale fobiën en ontwijkende persoonlijkheidsstoornissen.

e m kraak schreef op zaterdag 21 december 2013, 22:23:


Helemaal mee eens.
t Is een gekte van deze tijd, die gesteund wordt door de medicijnen-industrie. Want bij ieder etiket hoort een pilletje.
En t slaat vaak echt nergens op. (Heb ervaring, want in de zorg gewerkt.)
Tegen!

Het klopt wel dat tegenwoordig nogal snel iets geroepen wordt zodat er weer een pilletje voor geslikt kan worden. ( uitzonderingen daar gelaten natuurlijk)
En natuurlijk is het moeilijk om mensenlijke stoornissen en aandoeningen bij paarden te plaatsen gezien er weinig onderzoek bij dieren wordt gedaan betreffende autisme enz.

Dit soort gedrag heb ik vaker gezien en die paarden waren allemaal getraumatiseerd. Ik heb ook een hond (getraumatiseerde herplaatser) die zich zo afsluit. Dan weet hij niet meer wat hij moet doen en sluit zich af (neus naar de grond en staren, reageert dan niet meer).
Je kunt het oplossen door uit te vinden waarmee je ze uit die toestand kunt halen. Bij mijn hond houd ik iets lekkers voor zijn neus en maak bepaalde vrolijke geluiden, zodra hij op kijkt, is hij er weer bij. Bij een paard waar ik vroeger op reed, die kon zich ook zo in zichzelf keren, was het genoeg om te klakken met mijn tong en vooruit te lopen, dan werd ze wakker en liep mee en was er weer bij. De kunst is uit te vinden wat bij jouw paard helpt.
Probeer haar wel te blijven uitdagen, zet je zo'n paard in een rustig hoekje, word het alleen maar erger. Met zo'n paard zou ik juist overal heen gaan en van alles doen. Op den duur word de onzekerheid vanzelf minder, al kan dat soms echt heel lang duren.
Mijn andere hondje (kooiker, ook herplaatser), was doodsbang voor alles! Iedereen zei dat dat nooit zou goedkomen, maar na veel training en héél veel geduld, is het een superleuk, enthousiast hondje geworden. Maar getraumatiseerde dieren kosten veel tijd en nog veel meer geduld!!

Talitha, volgens mij heb je nog geen dier meegemaakt dat echt zg catatone stupor had?
Ik kan je verzekeren dat klakken met je tong of snoepje voorhouden, praten etc dan totaal niets uithaalt.

Ik heb het met een paard meegemaakt en, geloof me, dat wil je echt niet meemaken. Zo'n paard (of mens of ander dier) is totaal onbereikbaar. Ongeacht wat je doet. Niet voor snoepjes, geluiden, stem, aai, klap .... gewoon niets.
Met geweld eruit halen (ja, er zijn mensen die dat proberen in een dergelijke situatie) krijg je te maken met een gewelddadige explosie of volledig doordraaien.

De eerste keer dat ik dat met amber meemaakte, duurde het ruim een uur voordat ze eruit was. Ik wist wat het was omdat ik het ooit bij een ander paard, van iemand anders, had gezien.
Later gebeurde het minder en uiteindelijk niet meer, totdat haar lichamelijke klachten haar inhaalde. Toen flipte ze volledig in de wei; dacht dat er krokodillen in de drinkbak zaten e.d.

Zo'n paard (of dier of mens) kun je ook niet blootstellen aan allerlei nieuwe situatie. Juist omdat zoiets alleen ontstaat vanuit zeer extreme angst en/of pijn.
Echt niet zomaar.

Met dat paard is het overigens ook nooit helemaal goed gekomen. Ze was lichamelijk en geestelijk te beschadigd.

MBT de etiketten heeft Egon gelijk. Daar zijn ze in nederland wel gek op ja. Mijn twee zonen hadden er ook ieder eentje en konden niet naar het gewone onderwijs, (geprobeerd, ging volledig mis)

Vreemd genoeg hebben ze hier in zweden ook onderzoeken gehad nav die etiketten en hebben ze hier de etiketjes weer eraf gehaald. Onzin, zeiden ze. Iedereen heeft zijn sterkte en zwakke kanten en strikt gezien hebben we allemaal autistische trekjes; de een wat meer dan de ander. Het is een kwestie van kijken naar de sterkte zijden, ipv de zwakke.
Beiden zijn hier weer in het gewoon onderwijs terecht gekomen (wat hier dus ook heel goed ging, omdat de vakjesgeest minder heerst), en hebben inmiddels alweer een afgeronde opleiding op de universiteit in engeland achter de rug, eentje in manchester en eentje in wales.

In nederland waren ze wellicht op een sociale werkplaats terecht gekomen.